Red Moons 2, 1961

Bibliografia:

Szydłowski S., Wojciech Fangor. 3 Wymiary. Retrospektywa. 3 Dimensions a Retrospective, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Orońsko 2015.

Dokumentacja fotograficzna wystawy "Wojciech Fangor: The Early 1960s." na stronie Heather James Fine Art:

Obraz posiada opinię Anny Derentowicz Zakrzewskiej z 2021 roku.

*opłata droit de suite

Nazwisko Wojciecha Fangora wymienia się wśród czołowych przedstawicieli światowego op-artu. Eksperymentalne projekty angażujące przestrzeń, kolor i odbiorcę wyznaczyły artyście nowatorską drogę we współczesnej sztuce konceptualnej. Zaobserwowane przez Fangora zależności między kategoriami przestrzeni i czasu w dziele malarskim, były powiązane z doświadczeniami projektów architektonicznych, w których uczestniczył. Zaczynał jednak od malarstwa przedstawieniowego w nurcie socrealizmu. Fangor był także jednym ze współtwórców słynnej Polskiej Szkoły Plakatu.  Na początku lat 50. zaczął współpracować z architektami: Stanisławem Zamecznikiem, Oskarem Hansenem, Zbigniewem Ichnatowiczem i Jerzym Sołtanem. To właśnie Stanisław Zamecznik zaszczepił Fangorowi świadomość przestrzeni jako tworzywa artystycznego. W 1958 roku wspólnie przygotowali znaczącą ekspozycję „Studium przestrzeni” w Salonie „Nowej Kultury” w Warszawie. Podczas niej artysta zaprezentował dwadzieścia prac optycznych, charakteryzujących się formami rozproszonymi i rozmytymi konturami. W efekcie wywołały one iluzję przestrzeni, nazwaną później przez twórcę „pozytywną przestrzenią iluzyjną”. Zdecydowana większość płócien była ustawiona na sztalugach. Na wystawie tej nie chodziło o poszczególne obrazy, ale o zależności między nimi. Przez wybór drogi między obrazami widz stawał się współautorem dzieła, które nie było zamkniętą strukturą, ale systemem otwartym. „Studium przestrzeni” było dziełem nowatorskim, nazwanym później klasycznym environmentem. Oprócz „Studium przestrzeni” Fangor i Zamecznik zrobili jeszcze dwie inne wystawy poświęcone przestrzeni: w 1959 roku w Stedelijk Museum i w tym samym roku przed gmachem „Zachęty” w Warszawie. W 1962 roku artysta został stypendystą Institute for Contemporary Art w Waszyngtonie, gdzie miała miejsce także jego wystawa indywidualna.

Oferowane olejne płótno o reprezentacyjnym formacie zaliczyć można do znaczących dzieł malarza z początku lat 60. Obraz powstał w Austrii jako efekt intensywnych w tym okresie badań artysty nad efektem rozproszenia i roli koloru w dziele. Warto podkreślić, że istniał również obraz „Red Moons I”, który uległ zniszczeniu w pożarze w Dallas w 1975 roku. Trzydzieści pięć lat później Fangor wykonał repliki obu dzieł, nadając im także podwójne datowanie. Sygnowana kompozycja z czerwonymi księżycami to swoiste preludium do cyklu dzieł z kołami i falami o nieostrych krawędziach, znakomicie oddających złudzenie ruchu, które dominowały w twórczości artysty do połowy lat 70. Eksperymenty malarskie Fangora nadal pozostają jednymi z najbardziej poszukiwanych przez kolekcjonerów sztuki powojennej.